نوشته شده توسط : کاریاب

فرمت فایل یا فرمت چیست؟

فرمت فایل چیست؟ از کجا بفهمیم فرمت فایل چیست ؟ و انواع آن خیلی از دوستان و همچنین هنرجویان عزیز سوالات زیادی در این مورد برایشان پیش می آید برای همین لازم دانستم که با انتشار مقاله ای بتوانم  اطلاعات هر چند اندکی در اختیارشان قرار دهم در این پست بیشتر فرمت هایی را بحث می کنیم  که در نرم افزارهای گرافیکی کاربرد دارند زیرا در دنیای تکنولوژی و فناوری اطلاعات  فایلها در انواع مختلف با فرمتهای متنوع وجود دارد.

تعریف دقیق عبارت فرمت یا فورمت یا فرمت فایل  بصورت زیر است:

به طور خلاصه فرمت یا پسوند یا   قالب  برای خروجی گرفتن از فایلها است. مثلا اگر بخواهیم از یک تصویر خروجی بگیریم که در چاپ خانه ، چاپ شود از فرمت یا پسوند مختص چاپخانه استفاده می کنیم. و خیلی از فایلهای دیگر که روزانه با آنها سرو کار داریم.

خروجی یا Export از یک برنامه - معنی فرمت در کامپیوتر و برنامه های کامپیوتری

این فایل چه نوع فایلی هست؟ یا فایل psd چیست؟ در حالت کلی اگر بخواهید از نرم افزارهایی که با آنها کار می کنید مثلا نرم افزار ورد ، فتوشاپ ( شامل فایل psd و … هست)، اکسل و … خروجی بگیرید.(یا چاپ کنید یا ذخیره کنید) که از روی این نوع خروجی ها نوع فایل تشخیص داده می شود. یا به عبارتی از روی نوع فرمت فایل به ساختار درونی آن پی خواهیم برد .مثال : فرمت فایلهای نرم افزار ورد ، داکیومنت (*.doc) است. یا فرمت فایلهای صوتی *.mp3 است. و … واژه export یک اصطلاح حرفه ایی است.

فرق بین پسوند فایل و فرمت فایل در چیست؟

قالب یا پسوند فایل مشخص می کند که فایل جاری چه نوع فایلی است. یعنی هم ما و هم نرم افزارهای کامپوتری از روی پسوند یک فایل نوع آن را تشخیص می دهیم. آیا فایل تصویری است ؟ یا ویدئویی و .. و هیچ دخالتی در ساختار داخلی آن نداریم.

ولی فرمت یک فایل به معنی قالب یک فایل است. که با دانستن پسوند یا فرمت فایل علاوه بر نوع فایل به ساختارهای درونی آن ازقبیل نوع اسکی و دودویی بودن ونحوه رمزنگاری و.. پی خواهیم برد.پس این دو واژه با هم فرق دارند. زیرا پسوند به نوع فایل اشاره دارد ولی فرمت فایل به ساختار درونی آن اشاره دارد.و این دو در یک حیطه نیستند و با هم فرق دارند.ولی هردو در نرم افزارهای محلی خود به یک صورت اجرا و باز می شوند. مثلا فایل داکیومنت در ورد باز میشه نه در فتوشاپ .

سیستم عاملهای مختلف ویندوز ، ios و … می توانند بر حسب فرمت فایل آن را اجرا کرده و پردازش کنند. و همچنین عملیات مختلفی بر روی آن انجام دهند.در ادامه پست پسوند و فرمت فایل چیست؟  لیستی از انواع فرمت فایلهای گرافیکی آورده ام.

دسته بندی فایلهای گرافیکی - فرمت فایل چیست؟

در حالت کلی دو دسته بندی برای فایلهای گرافیکی وجود دارد: یکی bitmap یا رستر و دیگری vector یا برداری

bitmap یا رستر

این نوع از سـاختار گـرافیکی تـصویر را به تعدادی پیکسل های ریز (نقاط ریز) تقسیم می کنند اصطلاحا به این نوع تصاویر رستری یا  Raster نام دارند. و سپس به هر پیکـسل یا نقطه رنگ خاصی اختصاص می دهند. هر پیکسل تنها می تواند یک رنـگ و شـدت آن را نمـایش دهد.  در حالی که  یـک تصویر می تواند شـامل هزاران پیکسل باشد.و در کل نرم افزارهای  مانند نرم افزار فتوشاپ از این نوع ساختار و فرمت ها بیشتر برای ویرایش عکس و تصاویر به کار می برند.

برای داشتن اطلاعات بیشتر در مورد نرم افزار فتوشاپ و کاربردهای آن روی لینک زیر کلیک کنید..

 

ساختار Bit map در برنامه های زیادی کاربرد دارد. زیرا هر فایل تصویری که در گوشی یا لب تاپ خود باز می کنید ممکن است از نوع بیت مپ باشد. ولی دارای یک ایراد اسـاسی اسـت و آن ایـن اسـت کـه با بزرگ شدن تصویر کیفیت آن از بین می رود. پس بزرگنمایی یک تصویر یا عکس گرافیکی که از قالب Bit map استفاده کرده ، موجب به هم ریختگی و دندانه دار شدن گوشه های تصویر می شود.

برداری یا وکتوری (vectpry )

ساختار بـــرداری یــــا Vector کـاربرد کمـتری نـسـبت بــه Bit map دارد.ولی در بسیار از برنامه ها مانند ایلاستریتور و کورل دراو کاربرد زیادی دارد.پس در نهایت نرم افزارهای طراحی گرافیک نیز به دوسته ی Raster Editor و Vector Editor تقسم بندی می شوند. 

مزیت فایلهای وکتوری نسبت به پیکسلی

از آنـجـا کـه اشکال هــنــدســی Vector از فـرمـول هـا و مـعـادلات ریــاضـی درست می شوند.، بنابراین دارای لبه های صـاف و هـموار هستـند. و کیفیت زیادی دارند. و مـزیت اصـلی تصاویر Vector ایـن اسـت که می تـوان طرح ها و اتودهای خود را بدون به هم ریختن تصویر یا ایجاد لبه های تیز، بزرگ و یا کوچک کرد. ضمن اینکه فایل های برداری برخلاف Bit map فضای زیادی را اشغال نمی کنند.

در حالی که در رستر ها یا بیت مپ ها تصاویر از پیکسل تشکیل شده اند. و همین امر باعث می شود که در هنگام زوم یا تغییر سایز تصاویر  دچار مشکل  افت کیفیت تصاویر شوید. فرمت پیکسلی  هم یکی از فرمت های موجود در نرم افزار  فتوشاپ می باشند.

فایل رستری

1-طبق تصویر زیر – انواع فایل رستری که در این نوع فرمت بکار برده می شود :

پسوند فایل وکتوری

2-انواع فایل وکتوری که در این نوع فرمت بکار برده می شود عبارت است از :

لیستی از انواع پسوند و فایلهای گرافیکی

jpg – 

 فرمتjpg برای ذخیره کردن عکس هاو تصاویر در کامپیوتر خود یا برای فرستادن آن از طریق اینترنت به دیگران کاربرد دارد.    اکثر عکسها و تصاویری که در اینترنت یا در دستگاههای سیار دیگر می بینید از این فرمت استفاده کرده اند. و یک فرمت شناخته شده ایی است ولی برای کارهای چاپی و .. کیفیت زیادی ندارد. 

 

tiff – برای خروجی گرفتن عکس جهت چاپ در چاپخانه — عکسی که بااین فرمت باشد. 

این نوع پسوند در خارج از برنامه فتوشاپ شناخته نمی شود. فقط و فقط در دستگاه پرینت درست نشان داده می شود. و در صنعت چاپ کاربرد زیاد ی دارد.   

psd:  این فرمت برای ذخیره تصاویر به صورت لایه های باز در فتوشاپ به کار می رود.

طراحان مبتدی و حرفه ایی با این نوع فرمت آشنایی کامل دارند.

bmp: مصرف : فرمت مورد استفاده برای کاربردهای خاص است.

توضیحات : تصاویری که با این نوع فرمت هستند را اکثر رایانه ها باز نمی کنند.زیرا از فرمت های گرافیکی با استفاده محدود است که تنها برای ویندوز OS کاربرد دارد.فشرده سازی نمی شود و حجمش زیاد است.

AI :  فرمت فایل های نرم افزار ایلاستریتور است.  این نوع فرمت برای طراحی فایلهای وکتوری یا برداری کاربرد دارد.

EPS:  برای فایلهای وکتوری یا برداری از این نوع فرمت  استفاده می کنند. 

توضیحات: فایلهای وکتوری به طراح اجازه می دهد تا طرح خود را با هر اندازه دلخواه چاپ کند.و هم چنین بدون افت کیفیت و نیز هر فایلی با این نوع فرمت را می توان برای ویرایش به نرم افزارهای مختبف منتقل کرد

PNG : یکی از بهترین فرمتها برای تصاویر لایه ای است. این فرمت ار نوع منبع باز است و درطراحی وب سایت و انیمیشن های گرافیکی کاربرد دارد. مانند فرمت gif ها

سایر پسوندها…

GIF:

تا حالا تصاویر گرافیکی انیمیشن دیده اید؟ این نوع فرمت برای تصاویری گرافیکی نوع گیف یا انیمیشن کاربرد دارند.این  فرمت در اینترنت و طراحی سایت و بنرهای موجود در آن نقش مهمی دارد. فایل های GIF به تصاویر حرکتی معروف اند و می توانند یک صحنه متحرک را به وجود آورند.

RAW : با  پسوند و فرمت خام در دوربین های دیجیتالی کاربرد دارند. این فرمت تصاویر ، فایل های کم حجمی هستند که به هنگام فشرده سازی جزئیات خود را از دست نمی دهند . و عین فرمت tiff هستند.

PDF: یک نوع فرمت فایل شناخته شده جهانی برای فایلهاست. که از این نوع فرمت هم می توان در صنعت چاپ و ویرایش و همچنین اشتراک گذاری فایل با دیگران در اینترنت استفاده کرد. بدون افت کیفیت

SVG : از فرمتهای مورد علاقه طراحان وب سایت به شمار می رود. این فرمت هر آنچه که طراح سایت برای یک فایل گرافیکی خود لازم دارد در اختیارش می گذارد. مزایای این فرمت وکتوری حجم بسیار پایین، نبود پس زمینه، سرعت و بارگزاری سریع در سایت، کیفیت بالا، کنترل به وسیله CSS نویسی



:: بازدید از این مطلب : 26
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 12 فروردين 1404 | نظرات ()
نوشته شده توسط : کاریاب

قالب پرونده یا فایل فرمت (به انگلیسی: File format) به روش استاندارد ذخیره پرونده در رایانه گفته می‌شود.

اطلاعات و برنامه‌ها به‌وسیله فایل‌ها در حافظه رایانه نگهداری می‌شود. به این فایل‌ها گاهی پرونده نیز گفته می‌شود. پرونده‌ها با توجه به نوع محتویاتی که داخلشان وجود دارد به انواع یا قالب‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. مثلاً قالب متنی، تصویری، صوتی، فیلم و …

فایل‌ها معمولاً دارای دو قسمت می‌باشند. یکی نام و دیگری پسوند. نام فایل نشان‌دهنده موضوع فایل یا پرونده می‌باشد و پسوند آن نشان‌دهنده نوع یا قالب پرونده است. پسوند در واقع قسمتی از نام پرونده است که پس از آخرین دات قرار دارد. البته بعضی از پرونده‌ها پسوند ندارند.

در سیستم عامل‌های گرافیکی مانند ویندوز برای تشخیص نوع یا قالب فایل راه دیگری نیز وجود دارد. بدین صورت که به هر نوع فایلی یک شکل یا آیکون خاص اختصاص داده شده‌است. مثلاً جهت فایل‌های متنی، شکل یک کاغذ، فایل‌های تصویری شکل یک کاغذ به همراه قلم مو و به همین شکل می‌توان گفت که اشکال هماهنگ با موضوع آن پرونده تعیین می‌شوند.

مثال‌ها

پسوند فایل‌های متنی عبارتند از: DOC , DOCX , PDF , RTF , TXT و DWG

پسوند فایل‌های زیرنویس عبارتند از: SRT

پسوند فایل‌های صوتی عبارتند از: AMR , APE , Mid , MP3، MPC , OGG , TTA , WAV و WMA

پسوند فایل‌های ویدیویی عبارتند از: 3GP , AVI , BIK , DAT , FLV , MPG و WMV MP4

پسوند فایل‌های تصویری عبارتند از: BMP , CUR , GIF , JPEG , JPG , MBM , PNG , PSD و TIFF

پسوند فایل‌های فشرده عبارتند از: jar, rar , , 7ZIP , NRG , BIN , CUE , ISP,IMG , IMA , ZIP و CAB

فرمت صفحات ذخیره شده از وب عبارتند از: HTML و HTM

شما نیز میتوانید برای تغییر هر گونه از فایل‌ها، پسوند آن را تغییر دهید

  • هشدار، درصورت تغییر نام پسوند به نام دیگر نوع فایل تغییر می‌کند.
  • در بعضی مواقع که دستگاه‌های پخش‌کننده، مثل گیرنده دیجیتال یا نمایشگر، فایل‌های تصویری با فرمت‌هایی مثل: MKV را پخش نکند، می‌توان با تغییر mkv به mp4، آن را پخش نمود. اگر فرمت فایل قابل دیدن نباشد که آن را تغییر دهیم از Folder Options تب View را انتخاب و تیک hide...file type را برداشته تا فرمت فایل‌ها قابل مشاهده و بتوان آن را تغییر داد.

پسوند BMP

این پسوند هر پیکسل را به 3 بایت قرمز و سبز و آبی تبدیل می‌کند و دقیقاً همین طور ذخیره ‌می‌کند.

پسوند SRT

فایل‌ها با این فرمت شامل تعدادی از این بلوک‌ها می‌شوند.

شمارۀ متن
زمان شروع نمایش --> زمان اتمام نمایش
متن
متن
...

مثلاً بخشی از یک زیرنویس srt را مشاهده می‌کنید:

1627
02:41:51,409 --> 02:41:55,368
...all exams have been canceled.

1628
02:41:58,049 --> 02:41:59,607
Oh, no.

جس



:: بازدید از این مطلب : 24
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 12 فروردين 1404 | نظرات ()
نوشته شده توسط : کاریاب

فرمت چیست؟ ( دسته بندی انواع فرمت)

برای استفاده از هر فایلی در سیستم های کامپیوتری و نمایش آن در نرم افزار مناسب باید به خوبی بدانیم که فرمت آن فایل چیست؟

احتمالا برای شما هم سؤال شده که چرا فرمت های مختلفی برای هر نوع از رسانه ها وجود دارد؟

در این مقاله قصد داریم به شما بگوییم که فرمت چیست، چرا و چگونه کامپیوتر داده ها را در قالب های مختلف ذخیره می کند، با ما همراه باشید.

1# فرمت فایل چیست؟

در پاسخ به سوال فرمت چیست می توان گفت فرمت فایل یک استاندارد یا قرارداد است که نحوه ذخیره، سازماندهی و تفسیر داده ها را در یک فایل مشخص می کند.

فرمت فایل می تواند شامل اطلاعاتی در مورد نوع، اندازه، کدگذاری، ساختار، خصوصیات و محتوای یک فایل باشد.

به همین منظور برای هر نوع از فایل های تصویر، ویدیو، متنی و… فرمت های مختلفی وجود دارد که هرکدام دارای ویژگی های منحصر به فردی برای خود هستند.

2# اهمیت فرمت چیست؟

فرمت فایل به چند دلیل مهم است:

  • فرمت فایل تعیین می کند که چه برنامه ای قادر به باز یا ویرایش کردن یک فایل است.
  • فرمت تعیین می کند که چگونه داده ها را می توان به صورت کارآمد و مناسب ذخیره کرد.
  • و همچنین فرمت فایل نشان می دهد که چگونه داده ها را می توان به صورت صحیح و دقیق تفسیر کرد.

3# انواع فرمت فایل ها

تا به اینجا متوجه شدیم که فرمت چیست و چرا برای فایل ها از فرمت های مختلفی استفاده می شود، در ادامه می خواهیم با انواع دسته بندی فرمت ها آشنا شویم.

بسته به نوع داده ها می توان از فرمت های مختلفی برای ذخیره آن ها استفاده کرد.

در ادامه 5 دسته بندی اصلی فایل ها را بررسی کرده و مشخص می کنیم که کاربرد هر فرمت در آن خانواده از فایل چیست؟

  • متن
  • تصویر
  • صدا و ویدیو
  • سند
  • برنامه

1-3# فرمت های متنی

فرمت های متنی برای ذخیره داده های حروفی یا عددی استفاده می شوند.

این دسته از فرمت ها معمولا کم حجم و قابل خواندن توسط انسان هستند.

بعضی از این فرمت ها قابل ویرایش با نرم افزار های ساده نظیر Notepad هستند.

بعضی دیگر نیاز به نرم افزارهای خاص دارند.

رایج ترین فرمت های ذخیره سازی یک فایل متنی شامل موارد زیر می شود:

  • TXT: یک فرمت ساده و استاندارد برای ذخیره متن خالص است.
    این فرمت هیچ گونه قالب بندی، رنگ، فونت یا تصویر ندارد و فقط شامل کاراکتر های متنی است.
    همچنین برای ذخیره متن های ساده و کوتاه مناسب است.
  • HTML: یک فرمت برای ذخیره متن همراه با قالب بندی، رنگ، فونت، تصویر، لینک و عناصر دیگر است.
    این فرمت برای ساخت صفحات وب استفاده می شود و با استفاده از تگ های خاصی محتوای متن را مشخص می کند.
    همچنین برای ذخیره متن های پیچیده و زیبا مناسب است.
  • XML: یک فرمت برای ذخیره متن همراه با اطلاعات ساختاری و معنایی است.
    این فرمت برای انتقال داده ها بین سیستم های مختلف استفاده می شود و با استفاده از تگ های قابل تعریف توسط کاربر، محتوای متن را مشخص می کند.
    همچنین برای ذخیره متن های دارای ساختار منطقی و قابل تجزیه مناسب است.
  • PDF: یک فرمت برای ذخیره متن همراه با قالب بندی، رنگ، فونت، تصویر، لینک و عناصر دیگر است.
    این فرمت برای ایجاد سندهای قابل چاپ و قابل اشتراک گذاری استفاده می شود و با استفاده از یک استاندارد یکسان محتوای متن را مشخص می کند.
    همچنین برای ذخیره متن های دارای قالب بندی ثابت و حفظ کیفیت مناسب است.

2-3# فرمت های تصویری

فرمت های تصویری برای ذخیره داده های گرافیکی استفاده می شوند.

این دسته از فرمت ها معمولا حجم زیادی دارند و نیاز به نرم افزارهای خاص برای باز کردن یا ویرایش خواهند داشت.

بعضی از انواع فرمت عکس قابلیت فشرده سازی و کاهش حجم تصویر را دارند.

در صورتی که بعضی دیگر نقص و کاستی در کیفیت تصویر را به همراه دارند.

از جمله متداول ترین فرمت های مربوط به تصاویر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • JPEG: یک فرمت رایج و پرکاربرد برای ذخیره تصاویر است.
    این فرمت از روش فشرده سازی با کاستی استفاده می کند که باعث کاهش حجم تصویر می شود؛ اما در عوض کیفیت تصویر را نیز کم می کند.
    همچنین برای ذخیره تصاویر با رنگ های زیاد و جزئیات کم مناسب است.
  • PNG: یک فرمت پیشرفته و مدرن برای ذخیره تصاویر است.
    این فرمت از روش فشرده سازی بدون کاستی استفاده می کند که باعث حفظ کیفیت تصویر می شود؛ اما در عوض حجم تصویر را نسبت به JPEG زیاد می کند.
    همچنین برای ذخیره تصاویر با رنگ های کم و جزئیات زیاد مناسب است.
  • GIF: یک فرمت قدیمی و ساده برای ذخیره تصاویر است.
    این فرمت از روش فشرده سازی بدون کاستی استفاده می کند؛ ولی از ویژگی های منحصر به فرد این فرمت این است که می تواند تصاویر متحرک را ذخیره کند.
    همچنین برای ذخیره تصاویر با رنگ های کمتر از 256 رنگ و حرکات ساده مناسب است.

3-3# فرمت های صوتی و ویدیویی

فرمت های صوتی و ویدیویی برای ذخیره داده های چند رسانه ای استفاده می شوند.

این دسته از فرمت ها معمولا حجم بسیار زیادی داشته و نیاز به نرم افزار های پخش کننده دارند.

بعضی از انواع فرمت فیلم قابلیت فشرده سازی و کاهش حجم صدا و تصویر را دارند.

همچنین بعضی دیگر نقص و کاستی در کیفیت صدا و تصویر را به همراه دارند.

  • MP3: یک فرمت رایج و پرکاربرد برای ذخیره صدا است.
    این فرمت از روش فشرده سازی با کاستی استفاده می کند که باعث کاهش حجم صدا می شود؛ اما در عوض کیفیت صدا را نیز کم می کند.
    همچنین برای ذخیره صدا با پهنای باند بالا مناسب است.
  • WAV: یک فرمت ساده و استاندارد برای ذخیره صدا است.
    این فرمت از روش فشرده سازی بدون کاستی استفاده می کند که باعث حفظ کیفیت صدا می شود؛ اما در عوض حجم صدا را نسبت به MP3 زیاد می کند.
    همچنین برای ذخیره صدا با نرخ پایین نمونه برداری و پهنای باند مناسب است.
  • MP4: یک فرمت پیشرفته و محبوب برای ذخیره ویدیو است.
    این فرمت از روش فشرده سازی با کاستی استفاده می کند که باعث کاهش حجم ویدیو می شود؛ اما در عوض کیفیت ویدیو را نیز کم می کند.
    همچنین برای ذخیره ویدیو با کیفیت بالا و حرکات پیچیده مناسب است.
  • AVI: یک فرمت قدیمی و ساده برای ذخیره ویدیو است.
    این فرمت از روش فشرده سازی بدون کاستی استفاده می کند که باعث حفظ کیفیت ویدیو می شود؛ اما در عوض حجم ویدیو را نسبت به MP4 زیاد می کند.
    همچنین برای ذخیره ویدیو با کیفیت پائین و حرکات ساده مناسب است.

4-3# فرمت های سندی و جدولی

در ادامه مقاله فرمت چیست فرمت های سندی و جدولی را توضیح خواهیم داد.

فرمت های سندی و جدولی برای ذخیره داده های متنی یا عددی به صورت ساختاریافته استفاده می شوند.

این دسته از فرمت ها معمولا قابل ویرایش با نرم افزار های Office هستند.

بعضی از این فرمت ها قابلیت فشرده سازی و کاهش حجم داده ها را دارند و بعضی دیگر قابلیت اضافه کردن عناصر گرافیکی یا تعاملی را دارند.

  • DOCX: یک فرمت رایج و پرکاربرد برای ذخیره سندهای متنی است.
    این فرمت با نرم افزار Word ساخته شده است و قابل ویرایش با آن است.
    این فرمت از روش فشرده سازی با کاستی استفاده می کند که باعث کاهش حجم سند می شود.
    همچنین برای ذخیره سندهای دارای قالب بندی، تصویر، جدول، نمودار و عناصر دیگر مناسب است.
  • XLSX: یک فرمت پیشرفته و محبوب برای ذخیره جدول های عددی یا محاسباتی است.
    این فرمت با نرم افزار Excel ساخته شده است و قابل ویرایش با آن است.
    این فرمت از روش فشرده سازی بدون کاستی استفاده می کند که باعث حفظ دقت داده ها می شود.
    همچنین برای ذخیره جدول های دارای فرمول، تابع، ماکرو، نمودار، فیلتر، مرتب سازی و عناصر دیگر مناسب است.
  • CSV: یک فرمت ساده و استاندارد برای ذخیره جدول های عددی یا متنی است.
    این فرمت با استفاده از کاما یا ویرگول به عنوان جداکننده ستون ها و با استفاده از خط جدید به عنوان جداکننده ردیف ها، داده ها را مشخص می کند.
    این فرمت برای ذخیره جدول های دارای داده های ساده و بدون قالب بندی مناسب است.

5-3# فرمت های برنامه نویسی و اجرایی

 

فرمت های برنامه نویسی و اجرایی برای ذخیره داده های مربوط به کدهای منبع (source code) یا کدهای ماشین (machine code) استفاده می شوند.

این دسته از فرمت ها معمولا قابل ویرایش با نرم افزار های توسعه یا قابل اجرا با نرم افزار های مفسر یا مترجم هستند.

بعضی از این فرمت ها قابلیت فشرده سازی و کاهش حجم کد را دارند.

بعضی دیگر قابلیت اضافه کردن علائم نگارشی یا علائم رسانه ای را دارند.

برخی از فرمت های زبان های برنامه نویسی عبارت اند از:

  • C: یک فرمت رایج و پایه ای برای ذخیره کدهای منبع در زبان برنامه نویسی C است.
    این فرمت با پسوند C نشان داده می شود و قابل ویرایش با نرم افزار های توسعه مختلف است.
    همچنین برای ذخیره کدهای منبع دارای علائم نگارشی و ساختار منطقی مناسب است.
  • EXE: یک فرمت محبوب و مهم برای ذخیره کدهای ماشین در سیستم عامل ویندوز است.
    این فرمت با پسوند EXE نشان داده می شود و قابل اجرا با دابل کلیک روی آن است.
    همچنین برای ذخیره کدهای ماشین دارای علائم رسانه ای و قابلیت های تعاملی، مناسب است.
  • PY: یک فرمت پیشرفته و مدرن برای ذخیره کدهای منبع در زبان برنامه نویسی پایتون است.
    این فرمت با پسوند PY نشان داده می شود و قابل ویرایش با نرم افزار های توسعه مختلف است.
    همچنین برای ذخیره کدهای منبع دارای علائم نگارشی و ساختار شی گرا مناسب است.

4# روش شناسایی فرمت یک فایل چیست؟

گاهی اوقات ممکن است با یک فایل ناشناخته رو به رو شویم و ندانیم که چه برنامه ای برای باز کردن یا ویرایش آن لازم است.

در این حالت چگونه می توانیم فرمت فایل را شناسایی کنیم؟

در این بخش از مقاله فرمت چیست به سه روش ساده برای این کار اشاره خواهیم کرد.

1-4# استفاده از پسوند فایل

پسوند فایل یک عبارت کوتاه است که به انتهای نام یک فایل اضافه می شود و نشان دهنده نوع یا فرمت آن فایل است.

پسوند های فایل معمولا با یک نقطه از نام فایل جدا می شوند.

برخی از پسوند های رایج عبارت اند از:

  • DOCX: Microsoft Word Document
  • XLSX: Microsoft Excel Spreadsheet
  • PDF: Portable Document Format
  • MP3: MPEG Audio Layer III
  • MP4: MPEG-4 Video File
  • ZIP: Compressed Archive File

برخی از سیستم عامل ها، مانند ویندوز، پسوند های فایل را به صورت پیش فرض نشان نمی دهند.

در این صورت می توانید با رفتن به تنظیمات پوشه (Folder settings) در کنترل پنل ویندوز و حذف تیک گزینه Hide extensions for known file types پسوندها را مشاهده کنید.

2-4# استفاده از هدر فایل (file header)

فایل هدر یک دنباله از بایت هاست که در ابتدای یک فایل قرار دارد و حاوی اطلاعات در مورد نوع، ساختار، خصوصیات و محتوای آن فایل است.

هدر فایل معمولا با یک عدد 16 رقمی نشان داده می شود.

هدرهای فایل معمولا با استفاده از نرم افزار های تحلیل کننده فایل قابل مشاهده هستند.

از معروف ترین هدرهای فایل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • 42 4D: Bitmap Image File
  • 25 50 44 46 :Portable Document Format
  • 49 44 33 :MPEG Audio Layer III
  • 00 00 00 18 66 74 79 70 :MPEG-4 Video File
  • 50 4 B 03 04:Compressed Archive File
  • JPEG: FF D8 FF E0

3-4# استفاده از نرم افزارهای تشخیص دهنده فرمت فایل

نرم افزارهای تشخیص دهنده فرمت فایل، برنامه هایی هستند که با تحلیل محتوا و ساختار یک فایل، نوع و فرمت آن را مشخص می کنند.

این نوع از برنامه ها معمولا قابلیت شناسایی فرمت های مختلف و پیشنهاد برنامه های مناسب برای باز کردن آن ها را دارند.

  • TRID: یک نرم افزار رایگان و قابل حمل برای تشخیص فرمت فایل است.
    این نرم افزار با استفاده از پایگاه داده ای از الگوهای فایل، نوع و درصد شباهت یک فایل را به فرمت های مختلف نشان می دهد.
  • File Viewer Plus: یک نرم افزار پولی و قدرتمند برای تشخیص و باز کردن فرمت فایل است.
    این نرم افزار با استفاده از تکنولوژی پیشرفته، قابلیت شناسایی و پشتیبانی از بیش از 300 نوع فایل را دارد.


:: برچسب‌ها: فرمت ,
:: بازدید از این مطلب : 15
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 12 فروردين 1404 | نظرات ()
نوشته شده توسط : کاریاب

مفهوم ، کاربرد و انواع سیستم فایل های سیستم عامل ها

 

اگر از کاربرانی که اندکی نگاه حرفه‌ای تر به دنیای کامپیوتر دارند باشید بدون شک با واژه سیستم فایل بیگانه نیستید به بیان ساده فایل سیستم (یا سیستم فایل) در یک سیستم عامل مشخص می‌کند که اطلاعات شما چگونه روی حافظه ذخیره، مدیریت و سازماندهی شوند. در این میان روش‌های متنوعی برای بیان این نحوه عملکرد وجود دارد که بین سیستم‌عامل‌های مختلف و حتی روش‌های مختلف متفاوت بوده و به همین دلیل یک سیستم‌عامل هم می‌تواند از سیستم فایل متفاوت استفاده کند و هم در یک هارد دیسک، برای هر نوع اطلاعات، روش‌های مختلفی را در پیش گیرد. در ادامه به صورت کامل با سیستم فایل، مدیریت سیستم فایل، سیستم فایلینگ و دیگر اصطلاحات مهم این حوزه آشنا خواهید شد.

سیستم فایل چیست؟

سیستم فایل (File System) یا فایل سیستم الگویی است که برای ذخیره، بازیابی و سازماندهی فایل‌ها و داده‌ها بر روی حافظه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. می‌دانیم که مجموعه‌ای از داده‌ها یک فایل را بوجود می‌آورند.

فایل چیزی است که توسط سیستم فایل ایجاد می‌شود؛ یعنی داده‌های مشخص توسط سیستم فایل به بخش یا بخش‌های مجزایی تبدیل می‌شوند که این بخش‌ها درواقع همان فایل‌هایی هستند که ما می‌شناسیم. تمامی الگویی که برای این سازماندهی مورد استفاده قرار می‌گیرد سیستم فایل نامیده می‌شود.

سیستم عامل‌ها در فرایند ذخیره سازی، بازیابی یا سازماندهی فایل‌ها و داده‌ها از یک سیستم فایل استفاده می‌کنند. درواقع سیستم فایل مانند یک کتاب داری است که صفحات بدون نام و نشان (داده‌ها) را در جلدهای مخصوص خود قرار داده و کتاب‌ها (فایل‌ها) را بوجود می‌آورد. سپس این کتاب‌ها را در قفسه‌های (پوشه‌ها) مخصوص خود در کتابخانه (حافظه) قرار می‌دهد. حال انواع سیستم فایل تعامل ما را با این داده‌ها مشخص می‌کنند.

انواع فایل سیستم در ویندوز

File System های ویندوز عبارتند از:

سیستم فایل FAT

سیستم فایل FAT در سال 1977 میلادی متولد شد. در ابتدا از FAT برای مدیریت فضای دیسک‌های فلاپی استفاده می‌شد. پس از آن این سیستم فایل به Dos و ویندوز آمد. در طول این سال‌ها سیستم عامل FAT بروزرسانی‌های بسیاری از جمله افزایش حداکثر اندازه پارتیشن و فایل را به‌خود دیده است.

معروف ترین بروزرسانی آن نسخه FAT32 است که هنوز هم درفلش‌های با ظرفیت پایین استفاده می‌شود. اگر یک فلش یا کارتSD  16 یا 32 گیگابایتی دارید، به احتمال زیاد از سیستم فایل FAT32 برای مدیریت حافظه آنها استفاده می‌شود و احتمالاً هنگام کار با آنها با خطای file is too large for the destination file system مواجه شده‌اید.

FAT32 از فایل‌هایی با اندازه بیش از 4 گیگابایت پشتیبانی نمی‌کند. یعنی اگر می‌خواهید یک فیلم 4K را به روی آن منتقل کنید با خطای فوق مواجه خواهید شد. همچنین این سیستم فایل حداکثر از ظرفیت ذخیره سازی 32 گیگابایت پشتیبانی می‌کند.

البته این سیستم فایل به دلیل سازگاری با سیستم‌های‌ عامل همچنان پرکاربردترین سیستم فایل محسوب می‌شود. بنابراین اگر یک فلش با ظرفیت کمتر از 32 گیگابایت دارید می‌توانید آن را با سیستم فایل FAT32 فرمت کنید.

سیستم فایل NTFS

مایکروسافت برای غلبه بر محدودیت‌های FAT32 و بهبود مدیریت سیستم فایل در ویندوز، سیستم فایل NTFS را در سال 1993 میلادی معرفی کرد و آن را توسعه داد.

از جمله مزیت‌های این فایل سیستم ویندوز نسبت به FAT32 می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

  • پشتیبانی از حداکثر ظرفیت ذخیره‌سازی 16 اِگزابایت EB (هر اگزابایت برابر یک میلیون ترابایت) در مقابل حداکثر ظرفیت ذخیره‌سازی 32 گیگابایتی FAT32
  • امکان ذخیره سازی فایل‌هایی با حجم بسیار بالا در مقابل حداکثر اندازه فایل 4 گیگابایتی در سیستم FAT32
  • سیستم فایل NTFS همه تغییرات روی‌ داده در دیسک را ثبت می‌کند. بنابراین در صورت بروز هرگونه خرابی یا خطایی در سیستم، به‌صورت خودکار و بدون اطلاع کاربر از این اطلاعات ثبت‌ شده برای حل مشکل استفاده می‌شود.
  • در این سیستم فایل امکان رمزگذاری داده‌ها نیز وجود دارد.

همه این ویژگی‌ها سیستم فایل NTFS را به یک گزینه مناسب برای ویندوز تبدیل می‌کند. علاوه بر این ویندوز می‌تواند فقط روی درایوی با سیستم فایل NTFS نصب شود. متاسفانه، نسخه‌های قدیمی‌ ویندوز و لینوکس از NTFS پشتیبانی نمی‌کنند. و macOS هم از NTFS صرفاً به‌عنوان یک سیستم فایلینگ فقط خواندنی پشتیبانی می‌کند.

محدودیت سیستم فایل NTFS، حداکثر حجم فایل: 256 ترابایت. حداکثر تعداد فایل روی دیسک: 4,294,967,295 است.

 

سیستم فایل exFAT

مایکروسافت در سال 2006 سیستم فایل exFAT را با هدف جایگزینی آن با FAT32 معرفی کرد.exFAT محدودیت‌های FAT32 را ندارد و از حداکثر ظرفیت ذخیره‌سازی 16 اِگزابایت EB پشتیبانی می‌کند.

سیستم فایل ReFS 

Resilient File System) ReFS) یکی دیگه از انواع سیستم فایل‌هاست که توسط مایکروسافت در سال 2012 همراه با ویندوز سرور 2012 برای استفاده در سیستم عامل ویندوز طراحی شده تا به برخی از محدودیت های NTFS غلبه کنه.

اگر سیستم عامل یک خطای سیستمی رو شناسایی کنه و اطلاعات از بین رفته یا خراب شده باشن، ReFS می‌تونه در بازیابی داده‌های از دست رفته به خوبی کمک کنه.

فایل سیستم ReFS با ویندوز سرور 2012 معرفی شد و بعد به ویندوز 8 و آخرین نسخه‌های ویندوز 10 نیز اضافه شد. ReFS به مرور زمان ویژگی‌های جدیدتری را به خودش اختصاص داد که توی ویندوز سرور 2016 و ویندوز سرور 2019 بهتر می‌شه اون رو مشاهده کرد.

انواع فایل سیستم در لینوکس

در سیستم عامل لینوکس، از تعداد زیادی از فایل سیستم‌ها، پشتیبانی می‌شود. بعضی از فایل سیستم‌ها، برای مدیریت هاردیسک به کارمی‌روند و بعضی برای دیسک‌های نوری و فلش طراحی شده‌اند.

دسته‌ای از فایل سیستم‌ها، برای مدیریت فایل‌های محلی یا local به‌کار می‌روند. گروه دیگری از فایل سیستم‌ها برای مدیریت و بازیابی فایل‌ها در شبکه استفاده می‌گردند.

از فایل سیستم‌های شبکه می‌توان به NFS و SMB اشاره نمود. امروزه فایل سیستم Ext4، فایل سیستم پیش‌فرض، در بسیاری از توزیع‌های لینوکس است. در ادامه، فایل سیستم Ext4 و ورژن‌های قبلی آن را، مورد بررسی قرار می‌دهیم:

فایل سیستم Minix

قبل از این‌که سیستم فایل Ext بوجود آید، سیستم فایل Minix، در این سیستم عامل کوچک و شبه یونیکس ، استفاده می‌گردید. این سیستم عامل که یکی از قدیمی‌ترین انواع سیستم فایل ها است، توسط آندرو تننباوم کدنویسی شده بود. Minix، سیستم عامل رایگان و آزاد نبود. نسخه‌ی ابتدایی لینوکس، از سیستم فایل Minix، استفاده می‌نمود.

فایل سیستم Ext

Ext، یک فایل سیستم قدیمی است که در سال 1992، توسط Rèmy Card به‌کار گرفته شد و برای غلبه بر محدودیت‌های فایل سیستم Minix، استفاده می‌شد. Ext می‌توانست تا میزان 2 گیگابایت، فضای حافظه را مدیریت نماید.

فایل سیستم Ext2

به فاصله‌ی یک سال، Rèmy Card، Ext2 filesystem، را ارائه‌ داد. در Ext2 فایل‌ها، از 16GiB-2TiB گیگابایت، می‌توانستند افزایش حجم داشته باشند. و ظرفیت سازماندهی دیسک، از 2TiB-32TiB را پشتیبانی می‌نماید. این سیستم عامل، فاقد تحمل خطا در مقابل اطلاعات مخدوش می‌باشد. مثلا قطعی برق، قبل از ذخیره سازی کامل اطلاعات بر روی هارد، باعث مخدوش شدن صحت اطلاعات می‌گردد.

فایل سیستم Ext3

در سال 2001، Ext3 filesystem، با قابلیت journaling،عرضه گردید. در Ext3 فایل‌ها، از 16GiB-2TiB گیگابایت، می‌توانستند افزایش حجم داشته باشند. و ظرفیت سازماندهی دیسک، از 4TiB-32TiB را پشتیبانی می‌نماید.

قابلیت Journaling در این سیستم فایل، باعث می‌شود که Ext3، دارای تحمل در مقابل خطا، باشد. در صورت قطعی برق، یا حادثه‌ی غیرمترقبه، سیستم می‌تواند به آخرین حالت پایدار قبلی برگردد.

فایل سیستم Ext4

Ext4، به طور پیش‌فرض بر روی بسیاری از توزیع‌های لینوکس، استفاده می‌شود و متداولترین سیستم فایل در لینوکس می‌باشد. این سیستم فایل از Ext3، سریعتر می‌باشد. برای بلوک‌هایی با اندازه‌ی 4K، ماکزیمم حجم فایل تا 4TiB، و فضای حجم، تا 1EiB، اگزابایت افزایش یافت.

آشنایی با فایل سیستم های مک

Disk Utility به شما امکان می دهد از بین انواع فرمت های سیستم فایل انتخاب کنید. در واقع این نرم‌افزار برای مدیریت سیستم فایل در مک بهترین ابزار است. بیایید نگاهی دقیق به هر یک از آنها بیندازیم، در چه مواردی از آنها استفاده می شود و کدام یک را باید برای درایو اکسترنال خود انتخاب کنید.

Apple File System (APFS)

APFS فایل سیستم مدرن اپل است که برای اولین بار در اوایل سال 2017 برای دستگاه های iOS راه اندازی شد. پشتیبانی آزمایشی APFS برای اولین بار در macOS Sierra مشاهده شد. در High Sierra، درایوهای بوت SSD پس از نصب به APFS تبدیل شدند. از macOS Mojave، درایوهای فیوژن و HDD نیز به APFS ارتقا یافتند.

اسناد فعلی Apple File System پیشرفت‌های زیادی را نسبت به HFS+ نشان می‌دهد. این باعث می شود عملیات رایج مانند کپی کردن فایل ها و پوشه ها آنی باشد. همچنین می‌توانید فضای آزاد روی درایوها را به‌طور مؤثری طرح ابرداده کپی در نوشتن را مدیریت کنید تا عملکرد را بهبود ببخشید، در نتیجه احتمال خرابی داده‌ها را کاهش دهید و تمرکز روی رمزگذاری را افزایش دهید.

Mac OS Extended (HFS+)

Mac OS Extended که با نام HFS+ (Hierarchical File System Plus) نیز شناخته می‌شود، از سال 1998 تا زمان راه‌اندازی APFS در سال 2017، سیستم فایل اصلی مورد استفاده برای ذخیره‌سازی سیستم مک بود و یکی از مهمترین انواع سیستم فایل سیستم عامل مک است. اگر بین این تاریخ ها یک مک خریده اید، آن را با macOS (یا OS X، همانطور که شناخته شد) نصب شده بر روی یک ولوم +HFS خواهید داشت. 

Extended File Allocation Table (exFAT)

مایکروسافت این را برای ارائه سازگاری مشابه با FAT32 بدون محدودیت های مزاحم طراحی کرد. exFAT فرمت فایل ترجیحی برای درایوهای ذخیره سازی فلش است که بین ویندوز و مک به اشتراک می گذارید. exFAT هیچ محدودیت واقعی برای اندازه فایل یا پارتیشن ندارد. همچنین به ACLهای پیچیده و سیستم های انتساب فایل مانند NTFS نیاز ندارد.

جمع‌بندی و پاسخ به چند سوال پرتکرار

سیستم عامل‌ها در فرایند ذخیره سازی، بازیابی یا سازماندهی فایل‌ها و داده‌ها از یک سیستم فایل استفاده می‌کنند. در این مطلب به بررسی انواع این سیستم فایل ها پرداخته و در ادامه هم به چند سوال پرتکرار در این رابطه پاسخ داده‌ایم.

معایب سیستم فایل چیست؟

برخی از سیستم‌ فایل ها محدودیت‌های خاص خود را دارند. موانعی مانند محدودیت حجم یک فایل در برخی از سیستم فایلینگ در کنار عدم پشتیبانی و شناسایی آنها در پلفترم‌های مختلف، بارزترین مشکلات به حساب می‌آیند.

چرا وجود یک سیستم فایل ضروری است؟

همانطور که در بالا گفته شد تمامی فایل‌های موجود بر روی حافظه کامپیوتر خود توسط یک فایل سیستم اداره می‌شوند که بدون آن امکان دسترسی به اطلاعات وجود ندارد.

فایل سیستم اختصاصی ویندوز چیست و کدام است؟

دو سیستم فایل exFAT و ReFS توسط مایکروسافت به طور اختصاصی برای سیستم عامل ویندوز معرفی شدند که در ابتدای این مطلب به ویژگی‌ها و مشخصات آنها پرداخته شده است.

سیستم فایل ویندوز چیست؟

الگویی برای سازماندهی اطلاعات هاردِ. در واقع فایل سیستم روشی رو برای جدا کردن داده‌های موجود روی یک درایو ارائه می‌کنه، که در اصطلاح به اون‌ها فایل می‌گیم.



:: بازدید از این مطلب : 31
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : یک شنبه 10 فروردين 1404 | نظرات ()