کامل ترین لیست انواع پسوند فایل

در دنیای دیجیتال امروز، فایل‌ها در قالب‌های مختلفی ذخیره و مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر قالب یا فرمت فایلی، ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد. از متن و تصویر گرفته تا ویدیو و صدا، شناخت فرمت‌های فایل به ما کمک می‌کند تا بهتر بتوانیم از فناوری‌های اطلاعاتی استفاده کنیم. در این مقاله، با پاسخ به پرسش “فرمت فایل چیست؟“به بررسی انواع مختلف فرمت‌های فایل پرداخته‌ایم و ابزارهایی را معرفی کرده‌ایم که می‌توانند در تشخیص و مدیریت این فرمت‌ها به ما کمک کنند.

فرمت فایل چیست؟

اگر این سوال ذهن شما را هم درگیر کرده است که فرمت فایل چیست؟. لازم است بدانید که فرمت فایل به شیوه‌ای گفته می‌شود که اطلاعات در یک فایل ذخیره و سازماندهی می‌شوند. هر فرمت فایل دارای یک ساختار مشخص است که توسط نرم‌افزارهای خاصی قابل خواندن و ویرایش است. پسوند فایل، که معمولاً پس از نقطه در نام فایل ظاهر می‌شود، نشان‌دهنده نوع فرمت فایل است و به سیستم‌ها و برنامه‌ها کمک می‌کند تا تشخیص دهند چگونه باید آن فایل را باز کرده و با آن برخورد کنند. برای مثال، فایلی با پسوند “.docx” معمولاً یک سند متنی است که با نرم‌افزار Microsoft Word باز می‌شود.

انواع فرمت فایل کدامند؟

1.    فرمت‌های متنی

فرمت‌های متنی برای ذخیره و انتقال اطلاعات به صورت نوشتاری استفاده می‌شوند. این فرمت‌ها عبارتند از:

• TXT (.txt) : فایل متنی ساده بدون قالب‌بندی خاص. مثل یک برگه سفید ساده که روی آن چیزی نوشته‌اید.
• DOCX (.docx) : فرمت متنی استاندارد برای Microsoft Word که امکان قالب‌بندی پیچیده‌تری را فراهم می‌کند. مثل یک صفحه در Word که می‌توانید تزئینش کنید.
• PDF (.pdf) : فرمتی که برای نمایش اسناد به گونه‌ای یکسان در تمام دستگاه‌ها طراحی شده است. مثل یک کتاب یا مجله که صفحاتش همیشه به یک شکل نشان داده می‌شود.

2.    فرمت‌های تصویری

فرمت‌های تصویری برای ذخیره‌سازی تصاویر دیجیتالی به کار می‌روند. برخی از مهم‌ترین فرمت‌های تصویری شامل:

• JPEG (.jpeg, .jpg) : برای تصاویر با کیفیت بالا که به صورت فشرده ذخیره می‌شوند. مانند عکس‌هایی که با موبایل یا دوربین خود می‌گیرید.
• PNG (.png) : پشتیبانی از شفافیت و بدون از دست دادن کیفیت در فشرده‌سازی. مناسب برای عکس‌هایی که می‌خواهید کیفیت خود را حفظ کنند.
• GIF (.gif) : برای تصاویر ساده یا تصاویر متحرک.

3.    فرمت‌های صوتی

فرمت‌های صوتی برای ضبط و بازپخش صداها استفاده می‌شوند. نمونه‌هایی از این فرمت‌ها عبارتند از:

• MP3 (.mp3) : پرکاربردترین فرمت برای موسیقی، با فشرده‌سازی صدا.
• WAV (.wav) : فرمتی بدون فشرده‌سازی که کیفیت بالاتری دارد.
• AAC (.aac) : بهبود یافته برای فشرده‌سازی فایل‌های صوتی، معمولاً در دستگاه‌های Apple استفاده می‌شود.

4.    فرمت‌های ویدیویی

این فرمت‌ها برای ذخیره و پخش فیلم‌ها به کار می‌روند:

• MP4 (.mp4) : فرمتی محبوب برای ویدیوهای دیجیتالی که پشتیبانی خوبی از بسیاری از دستگاه‌ها و برنامه‌ها دارد.
• AVI (.avi) : فرمتی قدیمی‌تر که اغلب برای ویدیوهای با کیفیت بالا استفاده می‌شود.
• MKV (.mkv) : فرمتی که برای ذخیره‌سازی فیلم‌هایی با زیرنویس یا چندین زبان صوتی کاربرد دارد.

5.    فرمت‌های برنامه‌نویسی و اجرایی

این فرمت‌ها برای نرم‌افزارها و اجرای برنامه‌ها به کار می‌روند:

• EXE (.exe) : فایل اجرایی برای برنامه‌های ویندوز.
• APK (.apk) : برای نصب برنامه‌ها بر روی دستگاه‌های اندرویدی استفاده می‌شود.
• APP (.app) : فرمتی که برای برنامه‌های اجرایی در کامپیوترهای مک استفاده می‌شود.

چطور بفهمیم فرمت یک فایل چیست؟

برای تشخیص فرمت فایل، چند راه ساده وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید:

1.    نگاه کردن به پسوند فایل

پسوند فایل، که معمولاً بعد از نقطه در نام فایل قرار دارد، به شما نوع فایل را نشان می‌دهد. مثلاً:

• txt : بیانگر این است که این یک فایل متنی است.
• jpeg نشان می‌دهد که این یک تصویر است.

2.    استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت فایل

سیستم‌های عامل مثل ویندوز یا macOS امکاناتی دارند که می‌توانید با کلیک راست روی فایل و انتخاب گزینه‌ای مانند “Properties ” یا ” Get Info ” ، اطلاعاتی درباره فرمت فایل به دست آورید.

3.    استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص فرمت فایل

برنامه‌هایی وجود دارند که می‌توانند فرمت یک فایل را حتی اگر پسوند آن تغییر یافته باشد، شناسایی کنند. این برنامه‌ها با بررسی محتویات داخل فایل، فرمت آن را تعیین می‌کنند.

4.    توجه به محتوای فایل

اگر روش‌های دیگر جواب نداد، ممکن است لازم باشد محتویات داخل فایل را با یک ویرایشگر متن مانند Notepad یا با نرم‌افزارهایی که امکان خواندن فرمت‌های مختلف را دارند، بررسی کنید. گاهی اوقات، می‌توانید از داده‌های داخل فایل، نوع آن را تشخیص دهید.

فرمت فایل ویدیویی چیست؟

فرمت فایل ویدیویی، نوعی قالب خاص برای ذخیره و پخش فیلم‌ها و کلیپ‌های ویدیویی است. این فرمت‌ها به کامپیوتر یا دستگاه‌های دیگر کمک می‌کنند تا بدانند چگونه ویدیوها را بخوانند و نمایش دهند. مثل اینکه برای هر کتابی قفسه خاصی در کتابخانه وجود دارد، برای هر نوع ویدیو هم فرمت خاصی وجود دارد.

از رایج‌ترین فرمت‌های ویدیویی می‌توان به موارد زیر که در قالب جدول بررسی شده‌اند اشاره کرد:

فرمت فایل عکس چیست؟

فرمت فایل عکس به قالبی گفته می‌شود که تصاویر دیجیتالی در آن ذخیره می‌شوند. این فرمت‌ها به نرم‌افزارها کمک می‌کنند تا بدانند چگونه تصاویر را نمایش دهند و با آن‌ها کار کنند. در زیر به چند مورد از فرمت‌های رایج عکس اشاره می‌کنیم:

فرمت فایل صدا چیست؟

فرمت فایل صدا به قالب‌های مختلفی می‌گویند که برای ذخیره‌سازی و پخش صداها استفاده می‌شوند. مثلاً وقتی شما یک آهنگ یا صدای ضبط شده را پخش می‌کنید، این فایل‌ها با فرمت‌های خاصی ذخیره شده‌اند. این فرمت‌ها به دستگاه‌ها (مثل گوشی یا کامپیوتر) می‌گویند که چطور باید این صداها را پخش کنند. برخی از فرمت‌های رایج صدا شامل موارد زیر می‌باشند:

فرمت فایل متنی چیست؟

فرمت فایل متنی به قالب‌هایی گفته می‌شود که برای ذخیره‌سازی و ویرایش متون استفاده می‌شوند. این فرمت‌ها به شما اجازه می‌دهند متن‌های خود را بنویسید، ذخیره کنید و در دستگاه‌های مختلف باز کنید. به طور مثال، وقتی شما یک یادداشتی را در کامپیوتر خود می‌نویسید، از یک فرمت فایل متنی برای ذخیره آن استفاده می‌کنید. چند مثال از فرمت‌های رایج متنی عبارتند از:

نرم افزاری برای تشخیص فرمت فایل وجود دارد؟

بله، چندین نرم‌افزار و ابزار مختلف وجود دارند که می‌توانند به شما در تشخیص فرمت یک فایل کمک کنند، خصوصاً در مواقعی که پسوند فایل تغییر یافته باشد یا گم شده باشد. که شامل موارد زیر می‌باشند:

TrID : ابزار تشخیص دهنده فرمت فایل که با تحلیل محتوای داخلی فایل، نوع آن را مشخص می‌کند.

FileAlyzer : نرم‌افزاری که تحلیل گسترده‌ای از فایل‌ها ارائه می‌دهد، شامل فرمت، متادیتا و محتویات داخلی.

FileInfo.com : وب سایتی برای جستجو و شناسایی فرمت‌های فایل و بررسی نرم‌افزارهای مرتبط با آنها.

Apache Tika : ابزار متن باز که قابلیت تشخیص فرمت، استخراج متادیتا و متن را از انواع فایل‌ها دارد و برای ادغام در پروژه‌های برنامه‌نویسی مناسب است.

فایل متنی یا تکست txt چیست؟ فرمت Text file

فایل متنی چیست؟

فایل متنی یک فرمت ذخیره سازی و نگهداری اطلاعات در کامپیوتر می‌باشد، شما در کامپیوتر یا موبایل خود فایل‌های متنوعی می‌توانید داشته باشید، مانند تصویر، فیلم، مقاله، اپلیکیشن و … که هر کدام فرمت مخصوص خود را دارند و رفتار مناسب و از قبل تعریف شده‌ی خود را به شما نشان می‌دهند، فایل متنی برای ذخیره متون مورد استفاده قرار میگیرد که خود می‌تواند گونه‌های مختلفی داشته باشد، مثلا در یک فایل متنی شما می‌توانید امکان رنگ‌بندی داشته باشید، از جداول استفاده کنید و … که در زیر به برخی از آنها اشاره‌ای خواهیم کرد.

فرمت فایل چیست؟

فرمت فایل (File Format) یک قرارداد در دنیای کامپیوتر است مبنی بر اینکه نوع نمایش داده‌ها را در فایل نشان بدهد. شما می‌توانید با مشاهده extension فایل مورد نظر فرمت آن را تشخیص دهید. فرمت فایل به نوعی شناسنامه فایل است که با توجه به نوع فرمت باید تشخیص دهید که نوع فایل شما چیست و با چه ابزاری باید آن را باز کنید.

Text file چیست؟

تکست فایل یا فایل متنی می‌توان گفت که نسخه الکترونیکی و کامپیوتری متن ساده است. شما هر محتوا و مطلبی را که بخواهید در سیستم‌های کامپیوتری ذخیره کنید باید بصورت متن در بیاورید و بصورت متن خام ذخیره کنید، البته نسخه‌های پیشرفته تر آن نیز وجود دارند که امکاناتی از قبیل تغییر سایز، رنگ و … را به شما می‌دهند که بسیار هم کاربرد دارند اما فایل متنی ساده محسوب نمی‌شوند.

فایل متنی ساده یا TXT

یک فایل متنی ساده فقط و فقط می‌تواند متن نگهداری کند آن هم بدون هیچ قالب‌بندی‌ای و بصورت یکپارچه و یک دست فقط محتوای متنی دارد. منظور از قالب بندی این است که شما عنوان محتوا را بزرگ تر بنویسید و یا بخش‌های مهم را با ضخامت بیشتری نمایش دهید و برخی دیگر را رنگی کنید. فایل متن هیج امکاناتی در اختیار شما نمی‌گذارد. این فایل در سیستم عامل‌های مختلف با پسوند‌های مختلفی ذخیره می‌شود اما نسخه واحد و عمومی‌ای دارد که تمامی‌ سیستم عامل‌ها پشتیبانی می‌کنند که txt خلاصه شده‌ی Text می‌باشد. پس هر فایلی دیدید که انتهای آن پسوند .txt (نقطه txt) یعنی فایل متنی ساده است.

فایل متنی ساده نام‌های دیگری نیز دارد که در جاهای مختلف ممکن است مورد استفاده قرار گیرد که بد نیست با آنها آشنا باشید:

• textfile
• flatfile
• Generic text file
• text/plain
• public.text

نحوه باز کردن یا ایجاد یک فایل متنی

برای باز کردن فایل متنی ساده شما نیاز به هیچ ابزاری ندارید و هر سیستم عامل یک ابزار خیلی ساده و کاربردی را مناسب این کار در نظر گرفته است:

نرم افزار Notepad

و نرم افزار Notepad که بصورت پیشفرض در ویندوز نصب شده است و جزء امکانات از قبل تعریف شده ویندوز است داخل فایل متنی را به شما نشان می‌دهد و امکان ویرایش و ذخیره این فایل‌های متنی را به شما می‌دهد. شما به راحتی با کلیک بر روی آن می‌توانید محتویات آن را ببینید.

نرم افزار TextEdit

در سیستم عامل macOS یا مک که بر روی دستگاه‌های مکینتاش و مک بوک‌ها نصب می‌شود نرم افزار دیگری با نام TextEdit وجود دارد که همین کار را برای شما انجام می‌دهد و امکانات مختلفی جهت کار با فایل متنی به شما می‌دهد.

نرم افزار Nano Editor

نسخه لینوکسی ویرایشگر فایل‌های متنی ساده Nano نام دارد و همین کار را برای شما در Linux انجام خواهد داد. البته نرم افزار‌های محبوب تر و پر استفاده تری مانند Vim Editor وجود دارد که امکان کار در خط فرمان لینوکس هم به راحتی برای شما میسر می‌کند.

تبدیل فرمت متنی

اگر تمایل داشته باشید که فرمت فایل خود را تغییر بدهید تا در نرم افزار‌های مورد نظر خودتان آن را اجرا کنید، می‌توانید با ابزارهایی که در فضای اینترنت وجود دارد این کار را انجام بدهید. فایل‌های متنی عموما پسوند‌های Doc, DocX, DocM, TXT, RTF, Text, TIF, PDF, Html, Xml دارند. کافیست با یک جستجو ساده در اینترنت Converter خود را پیدا کنید و فایل‌ها را تبدیل کنید.